Inteligencja emocjonalna u dzieci w wieku przedszkolnym

Celem rodzica czy nauczyciela nie powinno być tłumienie emocji, ale zachowanie ich równowagi, panowanie nad nimi, ponieważ każda emocja ma swoją wartość i znaczenie. Należy jednak pamiętać, że zbytnie tłumienie ich mogłoby wywoływać apatię, zaś pozwolenie na swobodne uzewnętrznianie doprowadzić może do zachowań patologicznych. Często jednak w działalności dziecięcej ogarniają je fale namiętności, równowaga przestaje istnieć, przewagę zdobywa umysł emocjonalny przytłaczając umysł racjonalny. Już od najmłodszych lat musimy uczyć dzieci trzymania własnych emocji „w ryzach”. Muszą wiedzieć, że człowiek nie ma wpływu na to, KIEDY i JAKIE uczucia go ogarną, ale może zdecydować JAK DŁUGO będą się utrzymywać.

Aby pomóc dziecku, by radziło sobie z własnymi uczuciami należy:

• Słuchać dziecka bardzo spokojnie i uważnie,
• Zaakceptować jego uczucia słowami,
• Określić te uczucia.

Wszystkie uczucia można zaakceptować, lecz pewne działania należy ograniczać (np. Widzę, że jesteś bardzo zły na Wojtka. Powiedz mu, co chcesz, słowami, nie pięściami)

Kilka zasad uczenia dzieci okazywania uczuć:

• Zauważać potrzeby i pragnienia dzieci,
• Stworzenie atmosfery, w której ujawnienie uczuć nie jest czymś złym,
• Wykorzystywanie wzorców, by zachęcać do okazywania i odczytywania stanów emocjonalnych własnych i innych osób,
• Pozwalać, by w grupie zdarzały się „burze”,
• Uczyć, jak unikać pewnego rodzaju zachowań,
• Zachęcać i wzmacniać u dzieci pozytywne próby radzenia sobie z negatywnymi emocjami.

na podstawie książki A. Faber, E. Mazlish „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły”

ZABAWY KSZTAŁCĄCE UMIEJĘTNOŚĆ NAZYWANIA UCZUĆ

1.Kolorowe zdjęcia
Wycinamy z gazet różne zdjęcia. Układamy je na stole. Pytamy dziecko: O czym myśli osoba na zdjęciu? Jaką ma minę? Dlaczego? Następnie pogrupowanie zdjęć na twarze radosne, śmieszne, zasmucone, zdenerwowane itp.

2.Twarze
Dziecko dostaje duże kartki papieru i kredki. Na kartkach narysowane są kontury twarzy. Ma za zadanie dorysować oczy, usta, nos, według wskazówek:
- pierwsza buzia jest radosna;
- druga buzia jest smutna;
- trzecia buzia jest zdziwiona;
-czwarta buzia jest wystraszona;
- piąta buzia jest zła.

Po skończonym rysowaniu dziecko mówi, kiedy ono się tak czuje.

3.Dokończ zdanie
- „Pewnego razu Krzyś wszedł na drzewo i nie mógł zejść poczuł nagle wielki………” (np. lęk,strach)
- „Ola dostała dziś w przedszkolu dwa dukaty, więc była……..” (np.szczęśliwa, zadowolona)
-„Zosia zrobiła bałagan w pokoju, gdy mama to zobaczyła poczuła……..” (np.złość, radość, zdziwienie)
-„Ulubiona koleżanka Ewy nie chciała się z nią dziś bawić w przedszkolu, więc Ela była dziś……..” (np. smutna, zła)

4.Jak się zachowasz?
Dziecko odpowiada na pytania: Co najchętniej robisz, gdy:

• Jesteś zły.
• Jesteś smutny.
• Bardzo się boisz.
• Ktoś cię przezywa.
• Tęsknisz.
• Gniewasz się na kogoś.
  
  Omawiamy, które zachowania w określonej sytuacji są dobre, a których należy unikać.

5.Lusterko
Dziecko naśladuje różne miny. Ogląda się w lusterku:
-jestem smutny,
-jestem zły;
-boję się;
-jestem zdziwiony.